Η πυρπόληση της Σμύρνης

«Όλοι οι φούρνοι των Χριστιανικών συνοικιών οπού είμαστε κι' εμείς, πιθανώς όμως και σε ολόκληρη την πόλη είχαν κλεισθεί απ' την Αστυνομία απ' την Κυριακή ως την Τετάρτη πού άναψε η φωτιά στην πόλη. Μου φαίνεται τώρα, ότι επρόκειτο για μια οριστική απόπειρα να εξοντωθεί ο πληθυσμός με την πείνα.
«Ο Ερυθρός Σταυρός επέμεινε να ανοίξουν οι φούρνοι για τον κόσμο, ο όποιος τότε αναγκάστηκε να βγει έξω απ' τα σπίτια πού καιγόντουσαν.
«Η λεηλασία και οι σκοτωμοί εξακολουθούσαν διαρκώς κάτω απ' τα μάτια μας - ένας σκοτωμένος άνδρας κοιτόταν πολλές μέρες μπροστά στην πόρτα του ιδρύματος μας, κάτω απ' την Αμερικάνικη σημαία, το αιμα του είχε πιτσιλίσει τα σκαλιά μας, κτλ. Παντού υπήρχαν
νεκροί ή άνθρωποι πού πέθαιναν. Η σιωπή του θανάτου επικράτησε τελικά επάνω σε όλους μας και διακοπτόταν μόνο κατά τις τελευταίες τρεις μέρες απ' τους θηριώδεις Τσέτες πού έσπαζαν τις πόρτες των σπιτιών και έμπαιναν πυροβολώντας τους δυστυχείς ένοικους πού ζάρωναν μέσα σ' αυτά, λεηλατώντας κλπ. και τη νύχτα απ' το ούρλιασμα των αδέσποτων σκυλιών και τον κρότο των ποδιών των αλόγων πού τριγύριζαν μέσα στην πόλη άσκοπα, χτυπώντας επάνω στις σκληρές πέτρες του δρόμου. Τρεις μέρες υστέρα απ' την κατάληψη της πόλεως απ' τον στρατό του Κεμάλ άρχισαν οι πυρκαϊές μέσα στη Χριστιανική
συνοικία της πόλεως. Η Miss Mills και μερικές απ' τις δασκάλισσές μας είδαν στρατιώτες να προετοιμάζουν τις φωτιές. Κι εγώ η ίδια είδα έναν άτακτο Τσέτη με ένα φορτίο καυσόξυλα στη ράχη του ν' ανεβαίνει ένα στενό δρόμο απ' τον όποιο αργότερα ήρθε η φωτιά πού μεταδόθηκε και στο δικό μας οίκημα.
«Κατά τη γνώμη μου είναι ολοφάνερο ότι υπήρχε ένα ωρισμένο σχέδιο να πυρποληθεί η Χριστιανική συνοικία, αφού προηγουμένως ελεηλατείτο. Η ώρα πού θα άρχιζε η μεγάλη πυρκαϊά ήταν όταν ο άνεμος θα φυσούσε μακρυά απ' την Τούρκικη συνοικία. Όταν άρχισε η πυρκαϊά είπα: «Είμαι σίγουρη πώς οι Τουρκικές Αρχές θα πουν ένα απ' τα δυο, ότι δηλ. τη φωτιά την έβαλαν ο Ελληνικός στρατός πού υποχωρούσε η οι Αρμένιοι». Αυτό ακριβώς δημοσιεύτηκε σε Ιταλικές και Γαλλικές εφημερίδες. Να μη πιστέψετε ούτε λέξη απ' όλα αυτά! Εμείς είμαστε μέσα στη Χριστιανική συνοικία όταν άρχισε η φωτιά. Όλοι σχεδόν οι Αρμένιοι, εκτός από κείνους πού ήταν κρυμμένοι, είχαν ληστευθεί και σκοτωθεί μία-δύο μέρες — η και πιο νωρίτερα — προτού να αρχίσει η φωτιά. Οι Έλληνες στρατιώτες είχαν περάσει ήσυχα ανάμεσα απ' τα προάστεια τρεις η τέσσερις περίπου μέρες πρωτήτερα.
«Ολόκληρη η πόλη ήταν εντελώς κάτω από στρατιωτικό έλεγχο απ' το απόγευμα του Σαββάτου και οι φωτιές πού κατέστρεψαν τελικά την πόλη, άρχισαν την Τετάρτη. Οι Τούρκοι άτακτοι, Τσέτες και τακτικοί στρατιώτες ή

και μαζί, έκαψαν την πόλη για να ξεφορτωθούν τους νεκρούς, αφού ετελείωσαν τη λεηλασία τους».